(VEN) - Năm 2018, để tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nhãn và vải, lần đầu tiên Cục Bảo vệ thực vật (BVTV) - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tiến hành kiểm dịch thực vật lưu động ngay tại các vùng nhãn, vải tập trung và cấp chứng thư ngay tại chỗ cho các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu, thay vì phải thực hiện tại các cửa khẩu như trước đây. Đó là khẳng định của ông Hoàng Trung - Cục trưởng Cục BVTV với với phóng viên Chuyên đề Kinh tế Việt Nam (Báo Công Thương) trong bài phỏng vấn dưới đây.

                        quả vải Việt Nam đã được xuất khẩu sang Hoa Kỳ

Phía Trung Quốc vừa có yêu cầu áp dụng một số điều kiện về đóng gói, truy xuất nguồn gốc hoa quả nhập khẩu (NK) từ Việt Nam. Ông nhận định về vấn đề này như thế nào?

Qua tìm hiểu, được biết đây là văn bản do Cục Kiểm dịch – Kiểm nghiệm xuất-nhập khẩu (XNK) của tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) ban hành. Cơ quan này thông báo, kể từ ngày 1/4/2018, các DN khi xin giấy phép kiểm dịch thực vật (KDTV) để NK trái cây từ Việt Nam, phải cung cấp các thông tin cần thiết như: Tên sản phẩm hoa quả; nguồn gốc xuất xứ; tên hoặc mã số nhà xưởng đóng gói bằng tiếng Trung hoặc tiếng Anh. Đồng thời, phải có mã vạch, QR code hoặc tem chống hàng giả... nhằm quản lý chất lượng và truy xuất nguồn gốc hàng hóa.

Mặc dù vậy đến thời điểm hiện tại, các cơ quan KDTV phía Việt Nam tại các cửa khẩu với tỉnh Quảng Tây cho biết, hoạt động xuất khẩu (XK) trái cây của Việt Nam sang Trung Quốc vẫn diễn ra bình thường, chưa có sự thay đổi về thủ tục thông quan so với trước đây.

Tuy vậy, để ứng phó với những thay đổi này, cũng như có giải pháp tháo gỡ ngay từ đầu, Cục BVTV cũng đã có báo cáo vấn đề này với Bộ NN&PTNT và tổ chức ngay một đoàn công tác trực tiếp sang làm việc với các cơ quan liên quan của Trung Quốc.

Hiện Cục BVTV đã có công hàm gửi Cục Kiểm dịch – Kiểm nghiệm XNK của tỉnh Quảng Tây để tìm hiểu thông tin, nắm bắt xem phía bạn yêu cầu các vấn đề cụ thể nào, trên cơ sở đó có hướng giải quyết các vướng mắc giữa hai bên, nhằm đảm bảo không gián đoạn thông thương giữa hai bên, đặc biệt là không làm ảnh hưởng tới vụ XK vải thiều quan trọng vào giữa năm nay.

Cần nhấn mạnh rằng, việc truy xuất nguồn gốc và quản lý chất lượng là việc không mới, hiện nay, chúng ta đã có đủ năng lực làm và đã xuất khẩu đi các thị trường khó tính. Thị trường Trung Quốc cũng đã đặt vấn đề từ năm 2009, hiện nay 8 loại quả của Việt Nam đã được phía Trung Quốc cấp tem NK. Vấn đề là các DN Việt Nam cần kết hợp với phía DN Trung Quốc, nhằm tuân thủ quản lý truy xuất cũng như đảm bảo chất lượng nông sản.

Mối lo đầu ra cho trái vải, nhãn luôn hiện hữu đối với người nông dân trong nhiều năm nay. Vậy Cục BVTV sẽ có giải pháp gì nhằm gỡ khó cho XK khi vụ mùa sắp cận kề?

Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho XK vải thiều, năm nay, Cục sẽ lần đầu tiên thực hiện việc KDTV tại chỗ thông qua việc bố trí các phòng KDTV lưu động ngay tại các vùng vải tập trung, có diện tích lớn để tiến hành kiểm dịch và cấp chứng thư cho các DN xuất khẩu sang Trung Quốc cũng như các nước khác, thay vì phải thực hiện tại các cửa khẩu như trước đây. Tạo điều kiện thuận lợi cho DN, đồng thời giảm tải ở cửa khẩu, rút ngắn thời gian thông quan, giảm ùn ứ trong thời điểm XK chính vụ.

Tại các cửa khẩu, chúng tôi cũng chỉ đạo các cơ quan KDTV đường biên, ngoài việc phối hợp với cơ quan liên ngành tại chỗ, cần phối hợp với cơ quan liên ngành phía Trung Quốc, làm thế nào để tạo điều thuận lợi nhất, đặc biệt là rút ngắn về mặt thời gian đối với quả vải, nhãn xuất khẩu tại các vùng biên giới.

Bên cạnh đó, ngay tại các cơ sở chiếu xạ như ở thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, chúng tôi cũng đã yêu cầu các cơ sở KDTV bố trí và đưa trang thiết bị xuống. Nếu xuất khẩu đi Hoa Kỳ, Australia thì ngay sau khi chiếu xạ cũng sẽ được cấp giấy chứng nhận KDTV ngay tại chỗ chứ không cần phải đến sân bay Nội Bài mới làm các thủ tục.

Cục BVTV cũng là đơn vị chịu trách nhiệm đẩy mạnh xúc tiến XK cho trái vải, vậy xin ông cho biết, năm nay chúng ta sẽ mở rộng XK ra những thị trường nào?

Năm vừa qua, chúng ta đã xuất sang thị trường Hoa Kỳ, Australia,… dù khối lượng không lớn, song việc này giúp thay đổi cách thức canh tác, trồng trọt mới đối với cây vải, nhãn. Do đó, hiện Cục BVTV đang cùng các địa phương duy trì XK sang các thị trường này và mở rộng thị phần tại đây.

Bên cạnh đó, chúng tôi cũng nộp hồ sơ sang một số nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, hiện các thị trường này đang thụ lý hồ sơ, đánh giá nguy cơ dịch hại và có những bước cuối cùng, hy vọng sang năm, trái vải Việt Nam sẽ được XK vào được các thị trường này.

Cục BVTV khuyến cáo các DN cần tích cực duy trì sự hiện diện của quả vải Việt Nam tại các thị trường khó tính đã được mở cửa như Hoa Kỳ, Australia, đồng thời tiếp tục mở rộng thị phần. Bởi để đàm phán, mở cửa XK sang được các thị trường này, phía Việt Nam đã phải mất rất nhiều thời gian, công sức.

Về nhóm thị trường EU, ASEAN và Trung Đông, hiện quả vải Việt Nam vẫn đang có điều kiện để XK rất thuận lợi do chưa vấp phải nhiều rào cản kỹ thuật, tuy nhiên việc mở rộng XK và nâng thị phần đến đâu sẽ còn phụ thuộc vào năng lực và khả năng của các DN cũng như sự hỗ trợ từ công tác xúc tiến thương mại của ngành Công Thương, nhất là giảm giá thành vận tải, công tác quảng bá hình ảnh, thương hiệu sản phẩm...

Xin cảm ơn ông!

Cục BVTV đã nộp hồ sơ và đang xúc tiến đàm phán để XK quả vải Việt Nam sang thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc. Nhiều DN Nhật, Hàn Quốc đã sang Việt Nam khảo sát vùng trồng, và đang rất muốn được NK loại quả này.
                                                                          Nguyễn Hạnh (thực hiện)