Sau kết luận của Thanh tra Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã thẳng thắn nhìn nhận một cách khách quan, trong thời gian qua, hoạt động thanh tra, giám sát ngành Ngân hàng đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập.

Liên quan đến Kết luận của Thanh tra Chính phủ về việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ trong công tác thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Thanh tra Chính phủ ngày 1/9/2017, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã chính thức phát đi thông cáo phản hồi vào tối 2/9.

Theo đó, NHNN khẳng định sẽ nghiêm túc thực hiện đầy đủ những ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng với các giải pháp và lộ trình nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của thanh tra, giám sát ngành ngân hàng.

Cụ thể, NHNN đã tham mưu, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng giai đoạn 2011-2015 (Đề án 254) và Đề án Xử lý nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) và Đề án Thành lập Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (Đề án 843).

Trong quá trình xây dựng, triển khai và tổng kết Đề án 254 và Đề án 843, NHNN đánh giá hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng đã góp phần vào kết quả của hoạt động ngân hàng trong thời gian qua như: Sự ổn định, an toàn hệ thống các TCTD được giữ vững và từng bước được cải thiện; không để xảy ra đổ vỡ và mất an toàn hoạt động ngoài tầm kiểm soát của Nhà nước; hệ thống các TCTD được cơ cấu lại một bước cơ bản; hoàn thiện một bước quan trọng khuôn khổ pháp lý về an toàn hoạt động ngân hàng phù hợp với thông lệ, chuẩn mực quốc tế và điều kiện thực tiễn của Việt Nam nhằm hỗ trợ tái cơ cấu, xử lý nợ xấu; quyền lợi của người gửi tiền được đảm bảo.

Tuy nhiên, NHNN cũng thẳng thắn nhìn nhận một cách khách quan, trong thời gian qua, hoạt động thanh tra, giám sát ngành Ngân hàng đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập như: Khuôn khổ pháp lý, pháp quy về thanh tra, giám sát ngân hàng, an toàn hoạt động ngân hàng chưa đầy đủ và đồng bộ.

Bên cạnh đó, khả năng phát hiện và cảnh báo sớm, phòng ngừa, ngăn chặn rủi ro trong hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng còn hạn chế.

Hơn nữa, chất lượng, số lượng, năng lực thực thi công vụ của đội ngũ thanh tra, giám sát ngân hàng còn một số tồn tại, hạn chế, chưa theo kịp với tốc độ phát triển của hệ thống tài chính ngân hàng; hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng còn chưa đáp ứng được yêu cầu và chuẩn mực quốc tế.

Ngoài ra, cơ sở hạ tầng kỹ thuật hỗ trợ cho hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng còn bất cập.

NHNN cho hay để khắc phục những tồn tại, yếu kém của ngành ngân hàng nói chung và hoạt động thanh tra, giám sát ngành ngân hàng nói riêng đã được nhận diện, NHNN đã báo cáo, tham mưu Thủ tướng Chính phủ trình Bộ Chính trị Đề án Cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020.

Theo đó, ngày 19/7/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1058/QĐ-TTg về việc phê duyệt Đề án (Đề án 1058). “Hiện nay, NHNN đã, đang và sẽ triển khai các giải pháp và lộ trình được nêu trong Đề án 1058 một cách tích cực, chủ động, trách nhiệm và đúng pháp luật”, NHNN cho biết.

Trước đó, vào chiều 1/9, Thanh tra Chính phủ đã công bố Kết luận thanh tra việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ trong công tác thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng tại NHNN.

Theo đó, Thanh tra Chính phủ đánh giá chất lượng công tác giám sát từ xa của NHNN chưa cao trong việc phát hiện các tiểm ẩn rủi ro, chưa đánh giá nguy cơ tiềm ẩn đối với các TCTD; chưa phát huy được hiệu quả của vai trò cảnh báo hệ thống.

Hệ thống tín dụng có nhiều tiềm ẩn rủi ro nhưng NHNN chưa có giải pháp tiến hành thanh tra đồng bộ và kịp thời; không rà soát và phối hợp với kết quả giám sát từ xa đề xây dựng kế hoạch. Điều này dẫn đến việc các năm luôn phải điều chỉnh kế hoạch một cách bị động.

Chất lượng thanh tra chưa cao, các TCTD có nhiều vi phạm nhưng NHNN trong việc thanh tra, kiểm tra, giám sát chưa phát hiện kịp thời để xử lý, ngăn chặn.

Một số kết luận thanh tra chưa nghiêm, chưa kịp thời có biện pháp xử lý, chấn chỉnh hữu hiệu đối với một số TCTD có nguy cơ mất khả năng chi trả.

Bên cạnh đó, NHNN chậm ban hành quyết định đặt các tổ chức tín dụng vào tình trạng kiểm soát đặc biệt, khi tổ chức tín dụng lâm vào một trong các trường hợp theo quy định tại Khoản 3 Điều 146 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010.