Từ sau khi Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh kinh tế Á-Âu được ký kết, có hiệu lực, thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Liên bang Nga ghi nhận sự khởi sắc đáng kể. Tuy nhiên, để ngày càng khai thác tốt hơn thị trường này, theo ông Dương Hoàng Minh, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Liên Bang Nga, ngoài sự nỗ lực của các Thương vụ, Tham tán, các DN cũng cần chú trọng nhiều điều.

Xin ông cho biết, thời gian qua, Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga đã có những động thái hỗ trợ như thế nào để thúc đẩy XK hàng hóa Việt Nam vào thị trường rộng lớn này?

Thời gian qua, kinh thế thương mại giữa Việt Nam và Liên bang Nga phát triển rất tích cực. Đặc biệt, trong năm 2017, kim ngạch XNK giữa Việt Nam và Liên bang Nga đạt 3,6 tỷ USD, tăng 30% so với năm 2016. Trong đó, kim ngạch XK đạt 2,2 tỷ USD, tăng trên 35%. Con số này khá cao so với mức tăng trưởng XK chung của cả nước. Về mặt hàng, nhiều mặt hàng XK của Việt Nam có kim ngạch tăng trưởng cao như rau quả, hạt điều, dệt may, sản phẩm gỗ, máy móc thiết bị phụ tùng…

Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga đã có đóng góp nhất định trong thành công đó. Năm 2015, Việt Nam ký kết Hiệp định thương mại tự do với Liên minh kinh tế Á-Âu. Hiệp định này có hiệu lực từ tháng 10/2016, tạo cơ sở pháp lý, điều kiện thuận lợi cho DN XK sang Nga cũng như các nước khác trong Liên minh. Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga đã tham gia hỗ trợ nhiều DN từ công tác xúc tiến thương mại (XTTM), hội chợ triển lãm, nhất là hội chợ lớn về nông sản tại thị trường Nga; trực tiếp hỗ trợ nhiều DN Việt Nam cũng như DN Nga muốn tìm hiểu khách hàng Việt Nam để NK hàng hóa từ thị trường Việt Nam. Bên cạnh đó, Thương vụ cũng tham gia giới thiệu về FTA giữa Việt Nam và Liên minh kinh tế Á-Âu với nội dung khoảng 90% dòng thuế có thuế NK được cắt, giảm về 0%, qua đó vận động DN Liên bang Nga tăng cường hợp tác nhiều hơn với DN Việt Nam, NK hàng Việt Nam.

Ông có thể đưa ra ví dụ cụ thể về các rào cản mà DN Việt Nam gặp phải tại thị trường Liên bang Nga cũng như cách mà Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga tham gia tháo gỡ giúp DN?

Hiện nay, khó khăn khi XK sang Liên bang Nga cũng như các nước Liên minh Kinh tế Á-Âu là những thị trường này hạn chế số lượng DN XK. Ví dụ, đối với mặt hàng thủy sản, hiện thị trường Liên bang Nga chỉ cho phép 21 DN Việt Nam XK. Tuy nhiên, DN XK thủy sản Việt Nam hiện nay có xấp xỉ 500 DN, đủ điều kiện XK vào thị trường EU và các thị trường khó tính khác. Trong trường hợp đó, Thương vụ đã phối hợp với các cơ quan chức năng của Bộ NN&PTNT như Cục Thú y, Cục Quản lý chất lượng Nông Lâm sản và Thủy sản (Nafiqad)… từng bước đấu tranh, làm việc với đối tác, các cơ quan quản lý nhà nước của Liên bang Nga giúp phía “bạn” từng bước thay đổi quan điểm. Thương vụ đã trực tiếp nhiều lần làm việc với Cơ quan quản lý chất lượng động thực vật Liên bang Nga để thuyết phục sản phẩm Việt Nam tốt, đáp ứng đủ tiêu chuẩn, mời “bạn” vào Việt Nam kiểm tra DN Việt Nam, qua đó từng bước tháo gỡ, hướng tới tăng số  lượng DN Việt Nam có thể XK vào thị trường, tăng kim ngạch XK. Cuối năm 2017 vừa qua, phía Liên bang Nga sau khi làm việc đã cử Đoàn kiểm tra sang kiểm tra các DN XK thủy sản Việt Nam cũng như làm việc với cơ quan chức năng Việt Nam. Hy vọng, thời gian tới, sau khi có báo cáo về kết quả kiểm tra, số lượng DN thủy sản được phép XK vào Liên bang Nga sẽ tăng lên.

Đâu là những lưu ý cho DN Việt Nam khi XK vào thị trường Liên bang Nga, thưa ông?

Để XK thuận lợi vào Liên bang Nga, DN cần đảm bảo chất lượng sản phẩm hàng hóa tốt, tuy nhiên tốt ở đây mang tính chất dài hạn, bền vững. Ngoài ra, DN cũng cần lưu ý tới thanh toán. Hiện nay, đối tác tại Liên bang Nga thường NK theo hình thức trả chậm. Vì thế, DN cần tìm kiếm khách hàng tin cậy hoặc có thể thông qua hệ thống Thương vụ để tìm hiểu khách hàng. Chúng tôi sẽ giới thiệu khách hàng tiềm năng cho DN Việt Nam, giúp DN xác minh đối tác và trực tiếp làm việc với đối tác để giới thiệu.

Xin ông cho biết, hoạt động trọng tâm mà Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga cũng như Tham tán thương mại hướng tới để thúc đẩy XK hàng hóa vào Liên bang Nga trong thời gian tới là gì?

Thời gian tới, Thương vụ sẽ tiếp tục đặt trọng tâm vào việc hỗ trợ DN, ngành hàng, tăng cường thúc đẩy, tận dụng tốt hơn nữa lợi thế mà FTA mang lại để XK sang thị trường Liên bang Nga. Bên cạnh đó, tiếp tục trau dồi, nắm thêm những cam kết trong WTO, các FTA, nắm rõ hơn nữa những rào cản thương mại mà nước bạn có thể sử dụng để cản trở, gây khó khăn cho hàng hóa Việt Nam cũng là nhiệm vụ quan trọng. Điều này phục vụ mục đích, Thương vụ có thể phối hợp cùng các DN trong nước, cơ quan trong nước đấu tranh giúp XK hàng hóa sang thị trường Liên bang Nga ngày một tốt hơn, cố gắng đạt tăng trưởng thương mại cao, hướng tới mục tiêu kim ngạch XNK song phương đạt 10 tỷ USD vào năm 2020 như lãnh đạo hai nước đã đề ra