Xuất khẩu tăng cao do tăng được cả giá và lượng, đồng thời tăng cao ở các tháng. Chính vì thế, Bộ Công Thương dự báo xuất khẩu năm nay sẽ vượt kế hoạch, dự kiến đạt 200 tỷ USD.

Tăng cả giá và lượng

Báo cáo của Bộ Công Thương cho thấy, 6 tháng đầu năm 2017 kim ngạch xuất khẩu đạt 97,7 tỷ USD, tăng 18,8%.

Ông Trần Thanh Hải, Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định, đây là mức tăng cao so cùng kỳ của năm 2016 (tăng 5,9%) do tăng được cả về giá (chủ yếu là nhóm nhiên liệu và nông sản) và về lượng (nhóm công nghiệp chế biến chế tạo và khoáng sản) và tăng cao qua các tháng.

Xuất khẩu ghi nhận sự tăng trưởng ở tất cẩ các nhóm mặt hàng, tăng cao nhất là nhóm nhiên liệu, khoáng sản có mức tăng trưởng 40,2% với kim ngạch xuất khẩu đạt 2,29 tỷ USD và tăng ở tất cả các mặt hàng xuất khẩu.

Cụ thể, than đá tăng 326%, dầu thô tăng 36,2%, xăng dầu các loại 31,2%. Nguyên nhân chủ yếu do giá xuất khẩu các mặt hàng tăng cao, đặc biệt là than đá có sự tăng trưởng đột phá cả về lượng xuất khẩu.

Nhóm hàng công nghiệp chế biến cũng đạt mức tăng trưởng ấn tượng với con số 19,1% với kim ngạch đạt 78,56 tỷ USD, trong đó những mặt hàng tăng cao như: Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng 45,8% đạt 11,56 tỷ USD; điện thoại các loại và linh kiện tăng 14,9% đạt 19,5 tỷ USD; giầy dép tăng 12,2% đạt 7 tỷ USD; dệt may tăng 8,5% đạt 11,75 tỷ USD…

Nhóm hàng nông, lâm, thủy sản dù có mức tăng trưởng thấp nhất song đây cũng là nhóm có những mặt hàng đặc trưng của Việt Nam đạt kim ngạch xuất khẩu 12,1 tỷ USD, tăng 16,7%. Rau quả vẫn dẫn đầu về tăng trưởng với mức tăng tới 43,5%, đạt hơn 1 tỷ USD.

Tuy nhiên, theo ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công Thương, xuất khẩu của Việt Nam vẫn chủ yếu phụ thuộc lớn vào khối doanh nghiệp FDI, chiếm tới 72,1% và có mức tăng trưởng cao hơn nhiều so với khối doanh nghiệp trong nước, tăng 20,4%. “Đây là một vấn đề rất đáng phải rất lưu ý và rõ ràng khu vực FDI vẫn đang đóng vai trò hết sức quan trọng”, ông Đỗ Thắng Hải lưu ý. 

Vượt chỉ tiêu đề ra

Đưa ra một cái nhìn tươi sáng cho những tháng cuối năm, ông Đỗ Thắng Hải cho biết, xuất khẩu sẽ tăng cao đối với một số mặt hàng công nghiệp có kim ngạch xuất khẩu lớn bắt đầu chu kỳ tăng trưởng như dệt may, giày dép, đồ gỗ... Do đó, Bộ Công Thương dự báo, kim ngạch xuất khẩu năm 2017 sẽ đạt khoảng 200 tỷ USD, tăng trên 13% so với cùng kỳ và vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra.

Ngược lại, kim ngạch nhập khẩu sẽ giảm dần trong các tháng cuối năm bởi hầu hết các thiết bị đã nhập khẩu nhiều từ những tháng đầu năm do việc giải ngân của hàng loạt dự án.

Vì thế, năm 2017 kim ngạch nhập khẩu ước đạt 205 tỷ USD, tăng trên 17% so với cùng kỳ. Do đó, nhập siêu ước khoảng 5 tỷ USD, bằng 2,5% kim ngạch xuất khẩu, thấp hơn mức Quốc hội đề ra.

Thế nhưng để đạt được mục tiêu này, vị lãnh đạo Bộ Công Thương cho rằng, cần phải tập trung nhiều giải pháp thì mới có thể hoàn thành, trong đó có việc tháo gỡ khó khăn cho sản xuất trong nước và cho các dự án sản xuất hàng xuất khẩu, tạo nguồn cho hàng xuất khẩu.

Bộ Công Thương cũng có những đổi mới về công tác xúc tiến thương mại theo hướng không chỉ dựa vào nguồn kinh phí của Nhà nước mà phải đẩy mạnh xã hội hóa, khuyến khích các tổ chức xúc tiến thương mại ở bên ngoài cùng tham gia.

Đặc biệt là trong công tác phòng vệ thương mại, khi những giải pháp trước đây Việt Nam đã sử dụng như giấy phép, hạn ngạch… hiện nay không được sử dụng, do vậy việc sử dụng các công cụ phòng vệ thương mại như áp dụng biện pháp tự vệ hay chống bán phá giá, chống trợ cấp… cần phải được tăng cường để có thể vận dụng một cách phù hợp, đảm bảo các cam kết quốc tế.

“Trong xu thế bảo hộ hiện nay, nhiều quốc gia đang gia tăng các hàng rào kỹ thuật đối với tất cả các sản phẩm của Việt Nam. Việc hỗ trợ cho doanh nghiệp trong nước vượt qua những hàng rào kỹ thuật, đáp ứng được các tiêu chuẩn, quy chuẩn hoặc đánh giá sự phù hợp cũng rất là quan trọng để giúp cho việc xuất khẩu hàng hóa có thể tăng lên”, ông Trần Thanh Hải nhận định.